De thema-avond over waterkwaliteit die de Midden-Delfland Vereniging hield op donderdag 20 november, leverde levendige discussies op. Iedereen is het erover eens dat de waterkwaliteit in onze regio niet in orde is en dat inspanningen moeten worden geleverd om die te verbeteren. Niet alleen omdat het voor de natuur en de volksgezondheid beter is. Er is ook de dreiging van een ‘waterslot’ – vergelijkbaar met het huidige stikstofslot – als we in Nederland de Europese waterkwaliteitsnormen niet tijdig halen.

Delfland
De ambitie van hoogheemraad Stijn van Boxmeer, een van de negen gastsprekers, is dat iedereen weer zonder een gezondheidsrisico te lopen in de polders van Midden-Delfland kan zwemmen. Naast de watervervuiling vanuit de stad is de vervuiling door gewasbeschermingsmiddelen uit de glastuinbouw een groot probleem voor de waterkwaliteit in de regio.

Forse, vaak herhaalde, overtredingen van de emissienormen worden steeds zwaarder aangepakt. Laatst ging het zelfs om een boete van 100.000 euro. Jacco Vooijs van Glastuinbouw Westland is daar blij om. De hele sector wordt erop aangekeken als een tuinder heel domme dingen doet. Hij en zijn leden willen die er niet bij hebben. Stijn van Boxmeer heeft gelukkig ook goed nieuws. Het waterschap constateerde geen enkele overtreding, toen onlangs bij de teeltwisseling in de kassen werd gecontroleerd op de waterkwaliteit.

Vlietlanden
In de Vlietlanden ‘ziet’ Willemijn Nagel van Natuurmonumenten de watervervuiling aan de soorten planten en dieren die er voorkomen. De Vlietlanden hebben de potentie veel meer soorten te herbergen dan ze nu doen. Voor het beheer is de vervuiling ook lastig. Op de Nieuwkoopse Plassen wordt maar aan één kant water ingelaten; ver weg van die inlaat is het water veel schoner. Roel van Buuren, biologisch melkveehouder in Midden-Delfland, heeft die ervaring ook. Het water op zijn percelen is schoon. Als er eens water te kort is en boezemwater de polder binnen moet worden gelaten, wordt het water op zijn percelen vuiler. Deze voorbeelden onderstrepen de noodzaak om de watervervuiling aan te pakken.

Staat van ons Water
Ook twee wethouders nemen deel aan de discussies: Melanie Oderwald van Midden-Delfland en Michiel Ferwerda van Westland. In navolging van Pijnacker-Nootdorp willen beide gemeenten samen met het hoogheemraadschap aan de slag met ‘de Staat van ons Water’. Een programma waarbij de kwaliteit van het water in en rondom gemeenten onder de loep wordt genomen en op een rij wordt gezet wat moet worden gedaan om die te verbeteren.

Wat we kunnen doen
Richard Smokers vertelt dat de Vereniging voor Natuur- en Milieubescherming Pijnacker al jaren de waterkwaliteit meet, met focus op de ecologische kwaliteit: beestjes en waterplanten. De laatste tijd zij aan zij met het hoogheemraadschap en binnenkort volgen gesprekken met tuinders. Jacco Vooijs is op de hoogte en vindt dat een positieve ontwikkeling.

Glastuinbouw Westland ging eerder per polder met ondernemers in gesprek over de aanpak van de watervervuiling. Tegenwoordig werken ze met een watercoach per bedrijf om uit te zoeken hoe tuinders richting een emissieloze kas kunnen komen en dus tot nul emissies.

Effectieve samenwerking tussen overheden
Nienke Schuil van de Zuid-Hollandse Milieufederatie stelt dat schoon water niet vraagt om meer beleid, maar om meer lef tot samenwerken. Er is al (te)veel beleid, de vraag is of de verschillende overheidsinstellingen wel van elkaar weten wie voor wat verantwoordelijk is. En wie voelt zich dan verantwoordelijk voor het geheel? Bestuurders mogen wat haar betreft meer met de vuist op tafel slaan.

Stijn van Boxmeer benadrukt dat er meer aandacht moet komen voor aanpak aan de bron. De vervuiling die het water niet in komt, hoef je er ook niet uit te halen. Dit is helemaal in het straatje van Roel van Buuren: boeren worden in Nederland beloond op kwantiteit, terwijl het eerlijker zou zijn om ook kwaliteit, zoals natuurinclusieve en biologische landbouw, te gaan belonen. Dat zou ook nog eens positief uitwerken voor de waterkwaliteit.

Burgers aan zet voor schoon water
Nienke Schuil roept de vraag op hoe we ‘alle’ mensen kunnen bereiken met de boodschap over de noodzaak van schoon water. We investeren miljoenen in techniek, maar te weinig in gedrag. Zij spreekt alle aanwezigen aan daar iets aan te doen.
Richard Smokers ervaart zelf dat natuur- en milieugroepen een kanaal kunnen zijn waardoor burgers gehoord kunnen worden. Door de inbreng van eigen kennis en ervaring  vertegenwoordigen  milieugroepen goed geïnformeerde inwoners.
Vanuit de zaal wordt aangegeven dat burgers ook kunnen bijdragen door meer biologisch voedsel te kopen. Het zou mooi zijn als boeren en tuinders meer samenwerken om producten aan te bieden op voor burgers  goed bereikbare locaties.

Blijf met elkaar in gesprek en pak door!
Stijn van Boxmeer houdt de aanwezigen voor dat we niet moeten vergeten dat we wat de waterkwaliteit betreft van heel ver komen.  Er is al veel gebeurd, te beginnen met de aanleg van vier afvalwaterzuiveringen in de regio. Maar we zijn er nog lang niet. Er is nog geen trendbreuk.

In de woorden van Derk Loorbach, deelnemer als transitiedeskundige: er is nog niet een transitie in gang gezet. Hij betoogt dat we – niet alleen in Midden-Delfland – vastzitten in een systeem dat niet volhoudbaar is. Nederland is goed in technisch beheer en kwantiteitsbeheer, maar niet in ecologisch slim omgaan met water.

Om waterkwaliteit te herstellen moet je naar de oorzaken kijken. Door steeds kleine verbeteringen toe te passen kunnen systemen lang blijven bestaan, maar soms moet je voor echte oplossingen iets afbreken of stoppen met dingen die je gewend was om te doen. En dat kan pijn doen. Deze avond ziet Loorbach constructieve, leuke, inhoudelijke gesprekken wat hem de uitspraak ontlokt dat deze zaal weleens de voorhoede zou kunnen zijn van de transitie in Midden-Delfland. Dus blijf met elkaar in gesprek en pak door!

Midden-Delfland Vereniging
Moderator van de avond, Frank Dietz, spreekt ook met Koos Karssen, de voorzitter van de organiserende Midden-Delfland Vereniging. Deze laat er geen twijfel over bestaan: de vereniging zal de waterkwaliteit aan de orde blijven stellen. Met het nieuwe themanummer van de Midden-Delfkrant, met watervisie en agenda voor de toekomst, als leidraad.

Foto: Marjanne Zuijderwijk

In het nieuws:
https://wos.nl/fragmenten/video/2025-11-24-wos-nieuws (tv-item van 2m08s t/m 5m15s)
https://wos.nl/nieuws/artikel/sector-neemt-afstand-van-teler-na-reeks-illegale-lozingen-hij-is-geen-lid-en-wordt-het-nooit
https://www.rodi.nl/midden-delfland/nieuws/474394/schoon-water-een-grote-zorg-qv3c90
https://www.rodi.nl/westland/nieuws/474393/schoon-water-een-grote-zorg-
https://www.ad.nl/midden-delfland/waterkwaliteit-moet-echt-beter-waarschuwt-willemijn-50-je-merkt-het-in-de-vlietlanden~a2c5da87/

Nog geen MDV-lid en wil je dat wel worden? Klik dan hier en zorg voor draagvlak van het bijzondere Midden-Delflandgebied dat we samen creëren. Ben je al lid en breng je een of meer leden aan, dan ontvang je een leuke verrassing, klik hier voor meer info. En volg je ons ook op MDV-Facebook- en –Instagram? Liken/delen wordt gewaardeerd!