‘Ook wie dacht Schipluiden wel een beetje te kennen, leerde veel.’  Aan het woord is Margreet Hogeweg over de themawandeling van de Midden-Delfland Vereniging op zaterdag 2 november.

Gids Jacques Moerman trapte af in Museum Het Tramstation; hij liet aan de hand van oude prenten zien hoe het er ooit uit zag. Het tramstation had vroeger bijvoorbeeld een luifel zodat je droog vanuit de wachtkamer de tram in kon stappen. Zo’n luifel zal opnieuw worden aangebracht.

Keenenburg
De gids schetst enthousiast een beeld van het toekomstige dorpscentrum. Zo wordt het terrein waar ooit kasteel Keenenburg stond aantrekkelijk gemaakt voor activiteiten zoals een streekmarkt, een buurtfeest of een toneelvoorstelling. ‘Hopelijk zal het kasteel zelf als een open stalen constructie herbouwd kunnen worden, inclusief uitkijktrap. De funderingen liggen er nog!’ Er zal dan een zichtlijn ontstaan vanaf het museum naar het kasteel en de dorpskerk. Een ‘kijkglas’ achter de AH laat al de contouren van het te reconstrueren kasteel zien.

‘We zien de plek van het fraaie toegangshek naar de Keenenburg. Helaas staat het hek sinds 1918 bij een villa in Wassenaar en zijn de kosten van terugplaatsen momenteel veel en veel te hoog.’

Verderop naast de Valbrug ligt de ‘Nooit Volmaakt‘. In de Tweede Wereldoorlog zijn met het mooie oude motorschip liefst 73 Engelandvaarders in het geheim naar de Biesbosch vervoerd en daarna naar Engeland overgevaren.

Er staan drie rolpalen om trekschuiten uit de wal te houden. ‘Het was vroeger een drukte van belang in Schipluiden, vooral vanwege de trekschuiten. Er waren destijds zeven kroegen!’

Op naar de hofjes achter de dorpskerk en het gedenkteken voor dominee Antonius Hambrouck (1606-1661), predikant van Schipluiden die met zijn gezin naar Formosa (nu Taiwan) vertrok en daar onthoofd werd.

Windwatermolens
In de bocht van de Gaag, niet ver van het huidige gemeentehuis van Midden-Delfland,  bouwde Philips de Blote, bouwheer van Keenenburg, een windwatermolen. De boerderij van Rochus Claeszoon moest vanwege het windrecht van de molen anderhalve eeuw later weg. ‘Dat schijnt nogal wat onrust in het dorp gegeven te hebben.’ Het Rochus Claeszoonpad herinnert nog aan die tijd.

Een soort ‘uitstulping’ van gras geeft aan tot waar de kasteeltuinen van Keenenburg reikten. In het verlengde van de Beatrix van Schagenlaan ligt nog zo’n uitstulping. Daartussen ligt de wijk met straatnamen die aan de bewoners van het kasteel herinneren. Op een oude kaart uit 1712 zijn de begrenzingen goed te zien. ‘We krijgen de kans een klein huisje van Rienk van der Heyden te bekijken, waar vroeger een boerderij gestaan heeft.  Nu een mooi bosje vol stinsenplanten.’

Daarna gaat de tocht langs de Johannahoeve uit 1924, een ingenieus zigzag gebouwde boerderij om tegen de wind te beschermen. Van de oorspronkelijk zeven boerderijen in Schipluiden zijn er nog twee over. Daarom moet de hoeve behouden blijven, zij het met een nieuwe bestemming.

Aan de rand van de Zouteveense polder is de Trambrug volop in restauratie. De brug moest hoog genoeg zijn voor de passerende trekschuiten én het trekpaard. Al sinds 1541 staat er een korenmolen in de Korpershoek. Het nieuwbouwwijkje op het oude voetbalveld moet laag blijven vanwege het windrecht van de molen. Karpers paaien er van oudsher, vandaar de beeltenis van een karper in het gras langs het jaagpad.

Kaninefaten en Romeinen
‘Tot slot lopen we langs twee rolpalen over de ‘stadsbrug’ nog even de Brugstraat in naar een uitloper van de Gantel met een kleirug waar ooit de Kaninefaten voedsel verbouwden voor Romeinse soldaten.  Bij een opgraving zijn glas en kledingspelden (fibula’s) gevonden. De bewoners zijn tegelijkertijd met de Romeinen vertrokken. Pas zeven eeuwen later, rond het jaar 1000, kwam er weer bewoning in het gebied van Schipluiden.’

Foto: Piet van der Eijk